سنت شیرواره ایل بزچلو

الف)مقدمه:

      یکی از نمونه های مشارکت و تعاون بانوان ایل بزچلو در دهه های گذشته شرکت در تشکل  محله ای شیرواره بود که علاوه بر نقش اقتصادی دارای جوانب مثبت دیگر از قبیل ایجاد روحیه مشارکت،همیاری،ارتباط  با همسایگان،بهداشت روحی  و روانی  و جلوه  جامعه روستایی با نشاط و انگیزه و آثار و برکات دیگری بود.

ب)اقتصاد خانوار بزچلو قبل از گسترش شبکه برق  به مناطق روستایی-تا دهه 1360شمسی:

قبل از اینکه دامنه شبکه برق سراسری به روستاها گسترده شود ولوازم برقی مانند یخچال و ... به روستاها باز شود،زنجیره اقتصاد خانوارهای بزچلو شامل حلقه های :زراعت،باغداری،دامداری،صنایع دستی(بطور عمده قالیباقی) بود.این حلقه های مهم معیشت واشتغال اعضای خانوار را در برچلو تامین میکرد و دارای اقتصادی فعال و ویژگی استغال کامل نیروی انسانی بود.

ج)تعریف شیر واره:

شیرواره یا واره کردن نوعی رسم اجتماعی - اقتصادی رایج بین روستائیان و عشایر مناطق مختلف ایران است که در آن با اشتراک شیر تولید شده، امکان بهره وری بیشتر اقتصادی آن فراهم می‌شود. در این روش، عده ای از خانواده‌ها، بر اساس نظم و قراردادی معین شیر تولیدی خود را به نوبت به یکی از خانواده‌ها واگذار می‌کنند. به گروه تشکیل شده یک واره (varah) گفته می‌شود ^[۱].

 شیر واره در روستاهای برچلو(شهرستان کمیجان):

در این روستاها معمولا گروهها 6-7نفری از بانوان این گروه را تشکیل میدادنند (در کمیجان  ئیز هر محله چندین گروه وجوداشت که در 18 محله نزدیک به 100گروه شیر واره فعالیت میکرد).که اعضا شیر را روزانه در پیمانه و ظرف مشخصی  اندازه میگرفتند وبه یک عضو تحویل میدادنند.

د)وارا داش:

به هر عضو شیر واره به ترکی وارا داش(مانند یولداش-همسفر) میگفتند.

ه)له له:

به شاخص چوبی گره دار(از چوب بوته مو انگور) اطلاق میشد که بطور عمود در ظرف شیر زده میشد وشیر تحویلی هر عضو پیچیدن نخ یا درج خطی بر روی له له مشخص میشد.

سابقه تاریخی

پیش از اصلاحات ارضی شیرواره اهمیت زیادی داشته‌است. این مسئله به دلیل محدود بودن زمین و دامهای روستائیان نسبت به جمعیت آن‌ها بوده‌است. در یک روستا گروه‌های 12-13 خانواده ای تشکیل می‌شد و حدود دو ماه طول می‌کشید تا نوبت هریک از خانواده‌ها شود. پس از دوره اصلاحات ارضی به دلایل مختلفی شیرواره رونق سابق خود را از دست داد، از جمله:

1. از بین رفتن رسم اقتصادی پایی.
2. تبدیل علفزارها به مزارع دیم.
3. گرانی خوراک علوفه دام.
4. گرایش به پرواربندی دام.
5. کمبود چوپان حرفه‌ای و افزایش دستمزد آنها^[۱