اقدام همگانی و فوری و جدی برای کنترل سیل خیزی و تقویت سفره های آب زیر زمینی در شهرستان کمیجان

از خط الراس دیواره کوه وفس بسمت جنوب و نیز به سمت ساوه(شمال) آبراهه ها و مسیل ها  به موازات هم شکل گرفته که سالیانه میلیونها متر مکعب  اب به صورت سیل و روان آب جاری و با ایجاد فرسایش از منطقه خارج میشود و این در حالیست که شهرستان با مشکل کمبود اب شرب و زراعی شدیدا دست و پنجه نرم میکند و رشته کوههای جنوبی شهرستان از یساول تا خان آباد و میلاجرد نیزبدون داشتن ظرفیت ذخیره آب (بجز سد خاکی یاسبلاغ) دارای وضعیت مشابه می باشد.

راهکار اساسی چیست؟

1)احداث سدهای خاکی در مسیر مسیل های :فریس آباد،قوچ دره،قیرج،فتح آباد ،فضل آباد،سمقاور، روشنایی،میدانک ،عودآغاج،اسفندان،چلبی،یساول،خان آباد،سلوکلو،کوت آباد به منظور مهار سیلاب

2)ایجاد بند خاکی و عملیات پخش سیلاب در شیبها و دره ها توسط هریک از زمین داران و کشاورزان 

 تعاریف

تعاریف واژگان مهندسی آبخیزداری و آبخوانداری زیر برگرفته از قوانین نظیر قانون حفاظت خاک (۱) و آیین نامه های اجرایی از قبیل آیین نامه اجرایی قانون حفظ و تثبیت کناره و بستر رودخانه های مرزی (۲)، آیین نامه نحوه تعیین حد بستر و حریم رودخانه ها (۳)، معیارها و استانداردهای رسمی در قالب ضوابط نظام فنی اجرایی کشور  و نظایر آن می باشد.

آبخیزداری؛ مدیریت منابع زیست محیطی یک آبخیز به نحوی که به بهترین وجه اهداف مدیریت طرح را برای بهره برداری مداوم از این منابع برآورده سازد.(۲)

آبخوانداری؛ مجموعه عملیات اجرایی است با مهار و نفوذ باران و سیلاب بر روی عرصه آبخوان ها، موجب احیای کمی و کیفی منابع آب، خاک و پوشش گیاهی حوزه های آبخیز و تقلیل و حذف خسارت های مستقیم و غیرمستقیم سیل و خشکسا لی می گردد.

بعبارت دیگر رسالت ذاتی آبخوانداری، نفوذ باران و سیلاب به درون زمین با هدف تقویت ذخیره "آب سبز" در خاک و بهبود وضعیت "آب آبی" در آبخوان چاه ها، چشمه ها و قنوات است که منجر به کاهش سیل خیزی، مرطوب سازی خاک، احیای پوشش گیاهی، کاهش فرسایش، تثبیت کانون های گرد و غبار، تغذیه آبخوان، جلوگیری از فرونشست زمین، حفاظت آبخیزها، حفظ تعادل عرصه های منابع طبیعی، بهبود و استمرار تولید کشاورزی، بهبود معیشت آبخیزنشینان و پایداری سکونتگاه ها بویژه در روستاها می گردد.

 حوزه آبخیز؛ پهنه ای است که تمام رواناب ناشی از بارش وارد بر روی آن را یک رودخانه، آبرو، دریاچه و یا یک آب انباشت دریافت می نماید. (۲)

حفاظت آبخیزها؛ مجموعه اقدامات حفاظتی، مدیریتی و اجرایی است که منجر به حفظ آب، خاک و پوشش گیاهی، بهبود خدمات اکوسیستم و ارتقای شاخص های سلامت و پایداری حوزه های آبخیز می گردد.

آبخوان؛ لایه های زمین شناسی که قابلیت ذخیره سازی و انتقال مناسب آب را داشته باشند.

آبراهه؛ مجرای باریک طبیعی است برای جریان یافتن آب.۲)

مسیل؛ مجرایی طبیعی است که سیل حاصله از باران، برف و رگبار موقتا" در آن جریان پیدا می کند. (۳)

سیل؛ جریان یا بالا آمدن نسبتا" زیاد آب در یک رودخانه به میزانی که از مواقع معمولی به طور وضوح بیشتر باشد، سیل نامیده می شود. همچنین استغراق زمین های پست در اثر بالا آمدن سطح آب رودخانه را سیل یا طغیان آب می گویند.(۲)

بستر؛ آن قسمت از رودخانه، نهر یا مسیل است که در حداکثر طغیان معمولی زیر آب قرار می گیرد. (۲)

خاک؛ پیکره ای طبیعی، متحول و پویا که حاصل مجموعه ای از واکنش های فیزیکی، شیمیایی و زیستی است و متاثر از آب، اقلیم و موجودات زنده در طی زمان بر روی پوسته زمین یا سنک مادر بوجود می آید. این تعریف شامل خاک درجا و رسوبی نیز می شود. (۱)

فرسایش خاک؛ جدا شدن ذرات خاک از محل خود، جابجایی، انتقال و ترسیب آن توسط عوامل طبیعی یا انسانی. (۱)

پوشش گیاهی؛ عبارت است از هر گونه گیاهی که سطح خاک را پوشانده و آن را در مقابل فرسایش حفاظت می نماید. (۲)

حفاظت خاک؛ مجموعه اقداماتی که به منظور پیشگیری و کنترل آلودگی و تخریب و فرسایش خاک و تبعات آن انجام می شود و موجب تقویت پایداری خاک یا سبب افزایش حاصلخیزی آن می شود‌. (۱)

طرح آبخوانداری؛ سند مدونی برای نوع خاصی از اقدامات اجرایی آبخیزداری که با هدف حفاظت آب و کنترل و پخش سیلاب در مخروط افکنه های کوهپایه ای و دشتهای آبرفتی تهیه و به اجرا در می آید (ماده ۱ تصویب نامه شماره ۸۵۱ ۶۶/ت ۳۵۳۷۸ ه ‌‌- ۱۳۸۷/۵/۲۹ هیات وزیران). 

طرح مدیریت جامع حوزه آبخیز؛ سندی است که در یک حوزه آبخیز با مطالعه جنبه های طبیعی، اجتماعی و اقتصادی و با هدف اعمال مدیریت جامع حوزه آبخیز و حفاظت آب و خاک تهیه و تدوین می شود‌.

وبلاگ اختصاصی ابوالقاسم حسین پور کارشناس ارشد مهندسی منابع طبیعی - آبخیزداری وبلاگ باران